indir.com ingilizceye geçiş süreci ile ilgili soru ve cevaplar

1998 yılında ilk web sitemi yayınlamıştım, 1999 yılında ise o zaman popüler olan ve oldukça iyi trafikler alan ejder.com sitesini yayına almıştım. 2000’li yılların başında ise ejder.com’un program bölümünü ayırarak farklı bir program indirme sitesi açtık. O yıllarda henüz öğrenciydim, 2004 yılında ise öğrenciyken şirketimi kurdum (uzun bir öğrencilik dönemim oldu).

2011 yılında ise şu anda aktif olarak devam eden tüm işlerimizin çatı şirketi olan İmza’yı kurduk. İmza kurulurken aslında oldukça ilginç bir süreç yaşadık. Şu anda ortağım olan Kıvılcım İstanbulluoğlu Amerika’da yaşıyordu ve biz ilk ortaklık süreçlerini uzaktan yürüttük. Görüşmelerimiz belli bir olgunluğa gelince Ankara’da bir kaç gün yoğun şekilde görüştük ve ortak olmaya karar verdik. Ondan sonra Amerika’dan başka ülkelere taşındı ve süreci hep uzaktan yürüttük. Şu ana kadar en uzun süren ortaklığım. Bunun sebebi bir çok şeyi başlangıçta konuşmamız veya sorunlar oluşmadan zaten öncesinde görüşmüş olmamız.

İmza, kurulduğunda ilk açtığımız site indir.com’du. Bu projeyi seçmemizin en büyük sebebi benim daha önce bu alanda bir proje geliştirmiş olmamdı. Siteyi açarken sadece 200 adet windows programıyla açmıştık. Diğer alternatiflerin olması o aşamada çok mantıklı gelmemişti. Yaklaşık bir yıl sonra program sayımız 4.500 civarına ulaşmıştı, mac ve mobil uygulamalarıda sisteme eklemiştik. Devam eden süreçte biri üniversite olmak üzere toplam 4 tane mobil uygulama yarışması düzenledik. Burada bir çok sponsor, konuşmacı ve kazananımız oldu. Ekosisteme katkı sağlamak için sürekli olarak elimizden geleni yapmaya karar verdik.

Yakın zamanda indir.com’u en.indir.com adresi ile ingilizce sürümü ile birlikte yurt dışına açtık. Bununla alakalı çok soru ve eleştiri geldi. Sosyal medyadan bu yazıyı yazacağımı duyurdum ve insanların aklına takılan soruları sormalarını istedim. Genellikle benzer sorular geldi. Soruları gruplandırarak yanıtlamaya çalışacağım.

Yurt dışına açılmaya ne zaman karar verdiniz? Nasıl bir süreç işledi? Geç kaldığınızı düşünüyor musunuz?

Yaklaşık 2 yıl önce reklam istatistiklerini incelerken ilginç birşey keşfettim. Trafiğimizin çok az bir kısmı yurtdışından gelmesine rağmen, gelirindeki payı daha yüksekti. Aslında bu hep bildiğimiz bir şey olmasına rağmen o ana kadar bir şimşek çakmamıştı. Tam olarak nereden başlayacağımıza karar vermek zordu. Aslında ilk olarak hangi dili seçeceğimize karar vermiştik, İngilizce olacaktı. Hem ekibin dile aşina olması, hem de yoğun kullanımı bunda oldukça etkili oldu. Sonrasında tasarımı değiştirmeye karar verdik ve yeni tasarımı çoklu dile uygun bir şekilde hazırladı. İçerikler içinse dışarıdan editör bulmayı planladık. Tam bu süreçte bir üniversite öğrencisinden eposta geldi ve IAESTE isminde bir oluşumdan bahsetti. Bu oluşum sayesinde yurt dışından stajyer öğrenci gelecekti, biz kaç kişiyi istihdam edersek o kadar öğrencide yurt dışında staj imkanı yakalayacaktı. İlk yıl 2, ikinci yıl 2 olacak şekilde toplam 4 stajyerimiz geldi. İngilizce indir.com’un ilk adımlarını böylece atmış olduk. Fakat süreç istediğimiz kadar hızlı gitmedi. Altyapı çoklu dile uygun değildi, çoklu dil için tamamen her şeyi yeniden düzenledik. Tabi bu arada teknoloji eskidiği için yapı ile birlikte kullandığımız teknolojileride revize ettik. Nihayet açacak seviyeye geldiğinde yine ufak tefek sıkıntılarla sürekli açılış tarihi ötelendi. 1.000’in üzerinde içerikle siteyi yayına aldık.

Açıldıktan sonra geri dönüşler nasıl? Gelirinizi etkiledi mi?

Bir önceki soruda açıkladığım gibi zaten istatistiklerde görmüş olduğumuz gelirler yüzünden bu işe başlamıştık. Şu anda yurtdışından gelen trafiğimiz yavaş ama emin adımlarla ilerliyor. Yurtdışından kazandığımız paralar oranladığımız zaman Türkiye’ye göre oldukça iyi durumda. 2019’da yurt dışı gelirlerimizin, Türkiye gelirlerini geçeceğini düşünüyorum.

Sitenin mevcut tasarımını, alt yapısını kim veya kimler yaptı?

Sitenin mevcut tasarımını Hasan Yalçın yaptı. Fakat bizim çok fazla yönlendirmemiz oldu, bu nedenle tasarımla ilgili eleştirileri İmza olarak kabul ediyoruz. Tasarımdan sonraki “front-end” kısmını ise Şirzat Aytaç kodladı. “Back-end” kısmını ise İmza içerisinde kodladık. Caner Küçükbinar ve ben süreçte yoğun bir şekilde çalıştık. İçerik kısmında ise İsmail Emrah Demirayak ve Taha Büyüktaş önemli işler yaptılar. Bunun dışında bir çok editör ve yerli-yabancı stajyerlerde projede içerik konusunda destek sağladılar.

Kötü bir tasarımla yurt dışına nasıl açıldınız? Sitedeki hatalar varken nasıl açıldınız?

Sitenin tasarım aşamasında kağıt kalem eskizlerden başlayan ve onlarca revizyonla bir tasarım ortaya çıkardık. Ekip olarak beğendiğimiz bir tasarım oldu. Bu tasarımı yaklaşık 2 yıl önce hazırladık. Sonrasında yeni bir çok trend çıktı, farklı tasarımlar gördük, birçok sitenin tasarımı değişti. Bazı insanlar mevcut tasarımları görünce bizim mevcut tasarımı beğenmeyebilirler. Tasarım, zevke hitap eden bir olduğu için saygı duyarım. Mevcut tasarıma geçerken bir çok test yaptık ve bu tasarım o testler sonucunda oluştu. Bir önceki tasarımımızda çok daha fazla reklam yerleşimi vardı, bu tasarımda reklamı azalttık ama reklamları azaltarak gelirin artmasını sağladık. Sitede hatalar varken açmayı elbette istemezdik ama hatasız açmaya çalıştıkça süreç erteleniyor. Bu anlamda Linkedin’in kurucusu Reid Hoffman’ın “Eğer ürününüzün ilk sürümünden utanmıyorsanız, geç kalmışsınız demektir.” sözünü oldukça seviyorum. Siteyi sürekli olarak güncellemeye, geliştirmeye devam ediyoruz. Elbette bu gelişmelerin belli bir aşamasında tekrar tasarım değişikliğine gidebilmemiz mümkün.

Neden alt alan adı (sub domain) seçtiniz? Başka bir adres daha mantıklı olmazmıydı? indir yabancılar için anlamsız bir kelime değil mi?

İngilizce site açarken farklı domain mi olsun, alt alan adı mı olsun, klasör mü olsun gibi bir çok şeyi kendi kendimize sorduk ve araştırdık. Mevcut yapıya geçerken bu yaptığımız araştırmaları göz önünde bulundurarak bir sonuca vardık. Farklı bir alan adı çok istediğim bir şey değildi, yurt dışına kendi markamızla açılmamızın daha iyi olacağını düşünüyordum. Bu düşüncemin temel sebeplerinden bir tanesi tek alan adı olduğu zaman gücünün ve etkisinin daha yüksek olacağını düşünmem. Bunun dışında yönetim kolaylığı, markalaşma sürecinin Türkiye’deki siteyi de etkileyecek olması ayrıca önemliydi. Tabiki bunlar benim öznel fikirlerimdi. Öncelikle yurt dışında bu işi yapan diğer siteleri incelediğimizde neredeyse hepsinin programadı.dil.siteadı.com/işletimsistemi şeklinde bir yapı kullandıklarını gördük. Örnek: instagram.tr.uptodown.com/android, instagram.tr.softonic.com/android ve instagram.tr.aptoide.com gibi. Bunun altında yatan temel sebeplerden bir tanesinin insanların aradığı şeyi başta görmelerinin daha iyi bir geri dönüş alacağıdır. Instagram indir diye arayınca instagram.indir.com/android şeklinde instagram’ı görmek siteye girişleri arttıracaktır. Burada en büyük sorun ise Google Search Console’da her alt alan adı içi farklı bir adres açmaktı. Bunu yapmak için API’ların içerisinde yüzerken Google Search Console’a alt alan adı desteğini getireceğini duyurdu ve şu anda bu özellik aktif oldu.

Bknz:
https://www.aramamotoru.com/bir-siteye-ait-tum-alt-alan-adlari-search-consolea-eklenebilecek/
https://www.aramamotoru.com/search-consoleda-artik-alan-adinin-tum-etki-alanlari-gorulebiliyor/

Aklımızda tek bir soru işareti kalmıştı, o da indir.com’un telafuzu veya yabancılar üzerinde algısı nasıl olacaktı. Yurt dışında ve Türkiye’de yaşayan yabancı arkadaşlarıma sorduğumda ise beklemediğim şekilde adresi herkes beğendi. Hem fonotik olarak beğendiler, hem de anlam olarak beğendiler. Anlam olarak beğendiklerini duyunca şaşırdım fakat bir kaç kişiden aynı şeyi duyunca güzel bir tesadüf ile alan adını “in directory” ‘nin kısaltması olarak “in dir” şeklinde düşündüklerini anladım. Telafuz konusunda ise hiç biri sıkıntı yaşamadı. Hem istediğim olmuştu, hem de bu isteğimi başka donelerle desteklemiştim.

Ayrıca başka bir şeyde Google’ın yeni algoritmaları sayesinde download kelimesi ile indir kelimesini birlikte eşleştirebiliyor. Bu indir.com adresinin indir ve download aramasında tam eşleşme yaşamasına sebep oluyor.

Google için artık alt dizin veya alt adının çok önemi kalmadı, bununla alakalı olarak John Muller’in açıklamasının yer aldığı yazıyı okuyabilirsiniz.

Bknz: https://www.aramamotoru.com/alt-dizin-mi-yoksa-alt-alan-adi-mi/

indir.com’u gelecekte neler bekliyor? Başka projeler var mı?

indir.com, ihtiyaçlara göre kendini geliştiren ve değiştiren bir platform. İngilizce ile birlikte aslında birden fazla dil seçeneğinin yolunu açmış olduk. Eğer İngilizce’de istediğimiz gibi olumlu sonuçlar alırsak, başka dillerde de yayın yapmayı hedefliyoruz.