Nasıl Staj Yeri Bulurum?

Yaz yaklaşıyor, herkesi farklı bir heyecan sarıyor. Staj zorunluluğu olan öğrencileri ise staj yeri bulma stresi kaplıyor. Bize de son zamanlarda çok fazla staj başvurusu geliyor. Büyük bir çoğunluğunu kabul edemiyoruz. Son zamanlarda etkinliklere de oldukça fazla katılma şansım oldu (katıldığım etkinlikler).  Bu etkinliklerde de genellikle staj yeri bulamamaktan yakınıyor öğrenci arkadaşlar. Ben de hem İmza için, hem de diğer şirketlerden bildiğim kadarıyla neden stajyer konusuna bir adım geri durduğunu anlatmaya çalışacağım. Yazı yazılım stajı arayanlar için hazırlandı fakat diğer stajyerlerde mutlaka bir şeyler görecektir.

Hiç para istemiyorum, şirketinize hiç bir maliyetim olmaz nolurr kabul edin.

Öncelikle bunu diyerek maliyet hesapları, şirket maliyetleri konusunda zayıf olduğunuzu anlatmış oluyorsunuz. Siz hiç para almasanız dahi şirkete masrafınız olur. Yemek masrafınız olur, telefon masrafınız olur, elektrik masrafınız olur, en önemlisi eleman masrafınız olur. Eleman masrafından kastım sizin talep ettiğiniz ücret değil, vaktini aldığınız elemanın maliyeti. Bu hesabı yapmak için “Bahçeli Hesabı” kullanacağız, öncelikle videoyu izleyelim. 🙂

Bu hesabı yaparken amacım bir maliyetinizin olduğunu anlatabilmek. Örneğin çalıştığınız şirkette 2 farklı yazılımcının günde ortalama 30 dakikasını aldınız. Bir de ayda ortalama 22 çalışma günü, 1 günde de 8 çalışma saati var. Yani bir kişi ortalama 176 saat çalışıyor aylık olarak. Yazılımcı maaşlarının 3.000-8.000TL arasında olduğunu farzedelim, her iki durum içinde hesabımızı yapalım. Eğer yazılımcının maaşı 3.000 ise şirkete resmi olarak maliyeti ortalama 5.000TL’dir, 8.000 ise ortalama 13.000TL’dir. Net maaş, brüt maaş farkını da araştırmanız lazım yani 🙂 Şirketin başka maliyetlerde olacaktır (Örnek: İş Kurarken Maliyetleri Hesaplamak). Bu maaşları veren bir şirketin o yazılımcılardan bu rakamın üzerinde rakamları kazanması gerekir ki kar edebilsin. Yani bu yazılımcılar o saatlerde çalışmadığı zaman hem çalışmadıkları için, hem de iş uzadığı için ekstra maliyetleri olacaktır. Biz ekstra maliyetleri bir kenara bırakalım. 5.000TL alan bir yazılımcının saatlik maliyeti 28.41TL, 13.000TL alanın saatlik maliyeti 73,86TL’dir. Günde ortalama 30 dakika 2 yazılımcı oyalayınca, ayda 22 saat oyalamış oluyorsunuz. Yani 625,02TL ile 1.624,92TL iş kaybından dolayı maliyetiniz oluşuyor. Buna yemek ve diğer oluşturduğunuz maliyetleri saymıyoruz.

İyi derecede C, C++, C# ve Java biliyorum.

Özellikle dersleri iyi olan öğrenciler bu öz güven ile çok güzel bir CV hazırlıyorlar. Okulda öğrendikleri derslerin hepsini sıralıyorlar. Notlarına göre de orta, iyi, çok iyi yazıyorlar. Bu lisede öğrendiğimiz ingilizce bilgisi ile süper ingilizce biliyorum demeye benziyor. Okulda öğrenmiş olduğunuz programlama dersleri bu işe başlangıç yapabilmeniz için güzel. Fakat sizin üzerine çok fazla şey koymanız gerekiyor. Okulda gördüğünüz programlama seviyeleri ve karşılıklarını ingilizce olarak anlatmak gerekirse;

Başlangıç Seviyesi
– What is your name?
* My name is Hasan.
Orta Düzey
– How are you?
* I am fine thanks and you.
İyi
– Where are you from?
* I am from Konya.
Çok İyi
– What is your hobbies?
* I like swimming, soccer and reading book.

Rize’de yaşıyorum, yazın İstanbul’da sizin yanınızda staj yapabilir miyim? (Orada akrabalarım var)

Harika, akrabaların varsa tabi ki yapabilirsin. Fakat atladığın bir şey var. İstanbul’un trafik diye ufak bir sorunu var. Akraban Beylikdüzü’nde, başvurduğun yer Çekmeköy’deyse çalışabilmen imkansız. Onun için gideceğin yerin mevkisini, kalacağın yeri önceden hesaplayıp öyle başvurman daha mantıklı olacaktır. Her gün yollarda 4-5 saatinin geçmesini ne sen ne çalışacağın yer ister. Sen bunu kabul etsen bile verimin sıfıra yakın olacaktır.

Staj yapmak istiyorum ama ben Mühendis adayıyım her işi yapamam.

Süper, peki ne yapabilirsin? Bu soruya yanıtın varsa sıkıntı yok. Fakat elinde hiç bir meziyet yokken kimsenin sana devam eden bir iş sürecini teslim etmesini beklemen büyük hata olur. Senin yapman gereken burada en fazla bilgiyi öğrenmenin yollarını bulmaya çalışmak. Boş kaldığın zaman yeni şeyler öğrenmeye çalışmak. Çünkü en büyük avantajın takıldığın zaman soru sorabileceğin ve sorunun yanıtlarını alabileceğin bir yerde bulunuyor olman. Yazılımcı seninle tüm bilgilerini paylaşırken, senin ona çay getiriyor olman çok büyük sorun olmamalı 🙂 Söylemek istediğim stajyer çaycı olsun değil, fakat çay vermeyi de zulüm gibi görmesin. Ben kendime çay doldurmaya gittiğim zaman, mutlaka ofisten başka birininde çayını getirmeye çalışıyorum.

Zorunlu stajım var, mecburen yapmalıyım. Lütfen yardımcı olun.

Zorunlu staj, sadece staj defterini doldurmak için yapılan bir şey değil. Bir çok öğrenci bunu böyle gördüğü içinde şirketler özellikle zorunlu staj yapmak isteyen öğrencilere karşı daha soğuk davranıyorlar. Çünkü bu öğrencinin tek amacı staj süresini doldurup tekrar hayatına devam etmek. Bu ızdıraplı süreci bir an önce atlatmak. Siz böyle birisi ile birlikte çalışmak ister miydiniz?

Sadece 20 gün staj yapmam yeterli.

Şirketlet stajyer alırken bir kaç şey düşünürler. Bunlardan bir tanesi angarya işleri yapacak iş gücü, genellikle bu böyledir. Ben ve bir çok başka yer ise yetiştirilecek eleman olarak görüyorum. Yani çalıştığım stajyerin gelecekte bizimle çalışma potansiyeli olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle kısa süreli staj başvurularını geri çeviriyorum, hatta mümkünse yazın büyük çoğunluğunu, okul açıldıktan sonrada uygun vakitlerini bizimle geçirmesini yeğliyorum. Çünkü bu bir eğitim süreci ve eğer işe girecekse ne kadar fazla mesai geçirmişsek o kadar uyum sağlayabiliriz. Bu nedenle staj yapacağınız yerleri ileride çalışmayı düşüneceğiz yerlerden seçmeniz çok daha mantıklı olacaktır.

Güvenlik, iş saatleri…

Eğer staj yaptığınız yerde rahatsanız, kimse giriş çıkış saatlerinize dikkat etmiyorsa büyük hata yapıyorlar demektir. Çünkü siz orada staj yaptığınız sürece şirket sizden sorumlu. Haliyle bir yere gideceğiniz zaman yazılı olarak izin almanız daha doğru olacaktır. Stajyer almanın ayrıca sorumlulukları da var. İş güvenliği vs. gibi.

Peki öleyim mi? Nasıl staj yapacağım?

• Öncelikle bir şeyler bilin. Eğer bir şeyler biliyorsanız, bir şeyler yapın ve somut olan şeyleri gönderin. Android programlama biliyorum diyen biri yerine xyz adresindeki uygulamayı veya uygulamaları yaptım diyen birini herkes tercih edecektir. Github linki gönderebiliyorsanız, sizi kabul etmeyecek yazılım firması azdır.
• Yazılım bilginiz zayıf, fakat yine staj yapmak istiyorsunuz. O zaman başka bir şeyler bilin. Örneğin fotoğraf çekmeyi, az buçuk Photoshop’u, resim çizmeyi.. Başvurduğunuz yerin işine yarayacak bir şeyler bilin.
• Başvuracağınız firmayı ve kişiyi araştırın. Örneğin başvurduğunuz yerde sizin CV’nizi inceleyecek kişi tiyatro ile ilgileniyorsa ve sizinde ilgi alanınızda bunu bir şekilde epostanıza vurgulayın.
• Sosyal hesaplarınıza çeki düzen verin. Bir çok kişinin ilk yaptığı sizin facebook ve twitter profillerinizi incelemek olacaktır. Çünkü bu sizin hakkınızda çok daha mantıklı kararlar vermelerini sağlar.
• İlgilerini çekecek bir şeyler yapın. Örneğin web sitelerini ayrıntılı inceleyip bunu da başvurunuz ile birlikte gönderin veya sosyal mecralarda ne gibi şeyler yapabilecekleri ile örnekler bulun.
• Standart CV şablonlarını göndermeyin. Benim ilk yaptığım başvuran kişiyi sırasıyla google, facebook ve twitter’da aramak. Burada bulduğum bilgilerden olumlu bir şeyler çıkarsa ondan sonra CV’ye göz atıyorum.
• İşinizi son dakikaya bırakmayın. Staj süresine 10 gün kala başvuran bir kişi, şirket içerisinde de işlerini bu şekilde son dakikaya bırakacaktır.

Dipnot :

Yazıdan stajyer almadığımız düşünülebilir. Hali hazırda şirketimizde 3 stajyer bulunuyor yaz için. Geçen yılın stajyerleri de boş kaldıkları zamanlarda gelip gidiyorlar. Yazıyı yazmaktaki amacım stajyerlerin neden staj yeri bulamadıkları konusuna parmak basmak.